Δευτέρα 22 Μαρτίου 2010

CRACOW 'S HISTORIC CENTRE (POLAND) - ΤΟ ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΤΗΣ ΚΡΑΚΟΒΙΑΣ (ΠΟΛΩΝΙΑ)

Το ιστορικό κέντρο της Κρακοβίας (Πολωνία)
Κάθε ώρα ένας σαλπιγκτής ανεβαίνει στην κορυφή του πύργου της εκκλησίας του Κόσιολ Μαριάτσι (της Παναγίας) στην πλατεία της αγοράς και παίζει τον ύμνο της Παναγίας. Η μελωδία, η οποία κάποτε παιζόταν τη στιγμή που άνοιγαν ή έκλειναν οι πύλες της πόλεως, διακόπτεται ξαφνικά πάντοτε στο ίδιο σημείο, σε ανάμνηση της εισβολής των Τατάρων το 1240 και τη στιγμή που ο σαλπιγκτής της πόλης ήταν ο πρώτος που εντόπισε τους στρατιώτες του εχθρού. Ήταν επίσης ο πρώτος που σκοτώθηκε από τους εχθρούς, καθώς χτυπήθηκε από ένα βέλος την ώρα που ηχούσε τη σάλπιγγα για να προειδοποιήσει τους κατοίκους της πόλεως για τον κίνδυνο που εμφανίστηκε.
Αυτή η ασυνήθιστη παράδοση είναι ενδεικτική των δεσμών της Κρακοβίας με το παρελθόν της. Τα πρώτα γραπτά στοιχεία της ύπαρξης της πόλης είναι καταγεγραμμένο από έναν εβραίο έμπορο από την Κόρδοβα, τον Ιμπραήμ Ιμπν Γιακουμή, ο οποίος το 965 την περιέγραψε σαν σπουδαίο εμπορικό κέντρο πάνω από τον λόφο Βάβελ. Το έτος 1000 η πόλη έγινε αρχιεπισκοπική έδρα και στον λόφο κατασκευάστηκαν ένα κάστρο και μερικές εκκλησίες σε ρωμανικό ρυθμό.
Η πόλη, που ήταν πρωτεύουσα του μικρού βασιλείου της Πολωνίας υπό τη δυναστεία των Πιάστ από τον 11ο αιώνα, συνέχισε να ακμάζει μέχρις ότου λεηλατήθηκε και καταστράφηκε από τους Τατάρους. Το 1257 άρχισε η ανοικοδόμηση και πόλη κατασκευάστηκε με νέο σχέδιο που παρέμεινε αναλλοίωτο μέχρι σήμερα. Η πλατεία της αγοράς (Ρίνεκ), η μεγαλύτερη της Ευρώπης, σχεδιάστηκε λεπτομερώς και η πόλη εμπλουτίστηκε με νέο σύστημα οχυρωματικών έργων, πύργων και πυλών που αυξήθηκαν σε μεταγενέστερες εποχές.
Η ιστορία της Κρακοβίας έφτασε σε αποφασιστικό σημείο στη διάρκεια της βασιλείας του τελευταίου των Πιάστ, Κάζιμιρ του Μεγάλου (1333 -1370). Προστάτης των τεχνών και των επιστημών, ο Κάζιμιρ ίδρυσε το «Ανάκτορο των Υφασμάτων», στο κέντρο του Ρίνεκ, τον ναό της Παναγίας και δύο νέα κέντρα, το Κάζιμιρτς και το Κλέπαρτς, τα οποία σήμερα είναι δύο περιοχές της πόλης. Πάνω από όλα όμως, ίδρυσε την Ακαδημία της Κρακοβίας που αργότερα έγινε γνωστή ως πανεπιστήμιο Γιαγκελόνικ και υπήρξε το πιο διάσημο εκπαιδευτικό ίδρυμα της Πολωνίας. Είκοσι χρόνια αργότερα, ο Κάζιμιρ έδωσε την κόρη του σε γάμο στον Λιθουανό μέγα δούκα, Λαδίσλαο Γιαγκελόν, ο οποίος αργότερα έγινε βασιλιάς της Πολωνίας και της Λιθουανίας και ήταν ιδρυτής της πιο σπουδαίας βασιλικής δυναστείας της βόρειας Ευρώπης, που διήρκησε 200 χρόνια.
Από τα μέσα του 16ου αιώνα και εντεύθεν η Κρακοβία πέρασε μια περίοδο μεγάλης δόξας. Κάτω από τη φωτισμένη διακυβέρνηση των βασιλέων της δυναστείας η πόλη έγινε ακόμη πιο ασφαλής με την κατασκευή του Μπάρμπικαν, του μεγαλύτερου οχυρωματικού έργου στην Ευρώπη και η πόλη προσείλκυσε διάσημους ανθρωπιστές, καλλιτέχνες και επιστήμονες. Ο Νικόλαος Κοπέρνικος σπούδασε εκεί πριν μεταβεί στην Ιταλία και ο Βιτ Στος, ένας διάσημος καλλιτέχνης της ξυλογλυπτικής, έφτασε στην πόλη από την Νυρεμβέργη το 1477 και πέρασε 12 χρόνια φιλοτεχνώντας το τεράστιο διακοσμητικό έργο «Θάνατος της Παρθένου» από ξύλο φλαμουριάς για το ιερό του ναού της Παναγίας. Τρία χρόνια αργότερα, έχοντας μεταπηδήσει από το ξύλο στο μάρμαρο, ο Στος σμίλεψε τον τάφο του Κάζιμιρ Δ΄ Γιαγκελόν μέσα στον καθεδρικό ναό και έτσι άρχισε την παράδοση των μεγάλων βασιλικών τάφων στην Κρακοβία.
Όταν ο Στος επέστρεψε στην πατρίδα του, κλήθηκαν στην πόλη οι γλύπτες Φραντσέσκο Φιορεντίνο και Μπαρτολομέο Μπερέτσι από την Τοσκάνη, οι οποίοι δημιούργησαν στον καθεδρικό ναό μερικά από τα πιο εντυπωσιακά δείγματα της γλυπτικής της Αναγέννησης έξω από την Ιταλία. Σε αυτά τα χρόνια, το κάστρο του λόφου της Βάβελ ανακατασκευάστηκε και διακοσμήθηκε με μια συλλογή από πίνακες που παραγγέλθηκαν στη Φλάνδρα. Πάντως, αυτά ήταν τα τελευταία χρόνια δόξας της Κρακοβίας. Στα τέλη του 16ου αιώνα η πρωτεύουσα μεταφέρθηκε στη Βαρσοβία και η Κρακοβία, αν μια διατήρησε την πολυάσχολη πνευματική ζωή της, έπρεπε να προσαρμοστεί στον ρόλο της συμπρωτεύουσας με χαρακτηριστικά μικρού εμπορικού κέντρου.
Άλλο ένα κόσμημα πάντως, προστέθηκε στην ομορφιά της. Στα τέλη του 18ου αιώνα, ο πρίγκιπας Τσαρτορίσκι επέστρεψε από ένα ταξίδι στην Ιταλία με μια μοναδική αγορά, τον πίνακα του Λεονάρντο ντα Βίντσι «Γυναίκα με την ερμίνα» τον οποίο μπορεί κανείς σήμερα να θαυμάσει στο μουσείο που φέρει την ονομασία του αρχικού ιδιοκτήτη. Αυτό το αριστούργημα που γλίτωσε ως εκ θαύματος κατά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο βρήκε στην Κρακοβία την τοποθεσία που ταιριάζει στην ομορφιά του.
ΑΠΟ ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ «UNESCO – ΟΙ ΘΗΣΑΥΡΟΙ ΤΗΣ ΤΕΧΝΗΣ»

Δεν υπάρχουν σχόλια: